Twee broers


Dos hermanos


Op een van de Deense eilanden, waar oude dingplaatsen zich verheffen in de korenvelden en machtige bomen in de beukenbossen, ligt een klein stadje met rodedaken op de lage huizen. In een van die huizen werden er boven een kolenvuurwonderlijke dingen gebrouwen: er werd in glas gekookt, er werd gemengd en gedistilleerd, er werden in vijzels allerlei kruiden gestampt - alles onder leiding van eenbejaard man.
En una de las islas danesas, cubierta de sembrados entre los que se elevan antiguos anfiteatros, y de hayedos con corpulentos árboles, hay una pequeña ciudad de bajas casas techadas de tejas rojas. En el hogar de una de aquellas casas se elaboran cosas maravillosas; hierbas diversas y raras eran hervidas en vasos, mezcladas y destiladas, y trituradas en morteros. Un hombre de avanzada edad cuidaba de todo ello.

"Je moet het goede betrachten," zei hij, "ja, het goede, het juiste, de waarheid in al het geschapene moet je kennen, daar moet je je aan houden."
- Hay que atender siempre a lo justo - decía -; sí, a lo justo, lo debido; atenerse a la verdad en todas las partes, y no salirse de ella.

Binnen in de kamer bij de brave huismoeder zaten twee van haar zoons, nog jong maar volwassen van geest. Ook de moeder had met hen altijd gesproken van recht en billijkheid, van altijd de waarheid te zoeken, dat is Gods aangezicht op deze wereld.
En el cuarto de estar, junto al ama de casa, estaban dos de los hijos, pequeños todavía, pero con grandes pensamientos. La madre les había hablado siempre del derecho y la justicia y de la necesidad de no apartarse nunca de la verdad, que era el rostro de Dios en este mundo.

De oudste van de jongens zag er guitig en overmoedig uit, de lust in zijn leven was lezen over de krachten van de natuur, van zon en sterren; geen sprookje vond hij mooier. O, wat moest het een geluk zijn op ontdekkingstochten te kunnen gaan of omuit te vinden hoe je vleugels van vogels kon namaken en dan te kunnen vliegen! Ja, dat was "het juiste vinden"! Vader had gelijk en moeder had gelijk: de waarheid hield de wereld bijeen.
El mayor de los muchachos tenía una expresión resuelta y alegre. Su lectura referida eran libros sobre fenómenos de la Naturaleza, del sol y las estrellas; eran para él los cuentos más bellos. ¡Qué dicha poder salir en viajes de descubrimiento, o inventar el modo de imitar a las aves y lanzarse a volar! Sí, resolver este problema, ahí estaba la cosa. Tenían razón los padres: la verdad es lo que sostiene el mundo.

De jongste broer was wat stiller en ging helemaal op in zijn boeken; wanneer hij van Jacob las, die zich in een schapevacht hulde om op Ezau te lijken en op deze wijze zichdoor list het eerstgeboorterecht verwierf, dan balde hij in woede zijn kleine vuist, boos op de bedrieger. Wanneer hij las van tirannen en van al het onrecht en al het kwade dat in de wereld wordt bedreven, dan stonden hem de tranen in de ogen. De gedachte aan het goede en het ware, dat overwinnen moest, vervulde hem sterk.
El hermano menor era más sosegado, siempre absorto en sus libros. Leía la historia de Jacob, que se vestía con una piel de oveja para confundirse con Esaú y quitarle de este modo el derecho de primogenitura; y al leerlo cerraba, airado, el diminuto puño, amenazando al impostor. Cuando se hablaba de tiranos, de la injusticia y la maldad que imperaban en el mundo, asomábanle las lágrimas a los ojos. La idea del derecho, de la verdad que debía vencer y que forzosamente vencería, lo dominaba por entero. Un anochecer, el pequeño estaba ya acostado, pero las cortinas no habían sido aún corridas, y la luz penetraba en la alcoba. Se había llevado el libro con el propósito de terminar la historia de Solón.

Op een avond, toen de jongste al in bed lag maar de gordijnen nog niet helemaal waren dichtgetrokken - het licht scheen naar binnen - lag hij daar met zijn boeken moest het verhaal over Solon toch heus nog uitlezen.
Los pensamientos lo transportaron a una distancia inmensa; parecióle como si la cama fuese un barco con las velas desplegadas. ¿Soñaba o qué era aquello? Surcaba las aguas impetuosas, los grandes mares del tiempo, oía la voz de Solón. Inteligible, aunque dicho en lengua extraña, resonaba la divisa danesa: "Con la ley se edifica un país".

En zijn gedachten verhieven en droegen hem héél ver weg; het was alsof zijn bed een groot schip werd met volle zeilen; droomde hij of wat was het toch? Hij gleed over golvende wateren, de hoge zeeën van de tijd. Hij hoorde Solons stem, verstaanbaar en toch in een vreemde taal klonk de Deense leuze: "Zonder wet geen welbestuurd land."
El genio de la Humanidad estaba en el humilde cuarto, e, inclinándose sobre el lecho, estampaba un beso en la frente del muchacho: "Hazte fuerte en la fama y fuerte en las luchas de la vida. Con la verdad en el pecho, vuela en busca del país de la verdad".

En de goede engel van het mensengeslacht stond in de armoedige kamer, boog zich over het bed heen en drukte de jongen een kus op het voorhoofd: "Word sterk in eerlijkheid, sterk in 's levens strijd! Met de waarheid in je hart, vlieg naar het land vande waarheid!"
El hermano mayor no se había acostado aún; asomado a la ventana, contemplaba cómo la niebla se levantaba de los prados. No eran los elfos los que allí bailaban, como le dijera una vieja criada, bien lo sabía él. Eran vapores más cálidos que el aire, y por eso subían. Brilló una estrella fugaz, y en el mismo instante los pensamientos del niño se trasladaron desde los vapores del suelo a las alturas, junto al brillante meteoro. Centelleaban las estrellas en el cielo; habríase dicho que de ellas pendían largos hilos de oro que llegaban hasta la Tierra.

De oudste broer was nog niet naar bed, hij stond aan het venster, keek naar buitennaar de nevels die uit de weiden opstegen. Het waren de elfenmeisjes niet die daar dansten - dat had een oude gedienstige hem wel verteld maar hij wist beter - hetwaren de dampen die warmer waren dan de lucht en daardoor opstegen. Daar verschoot een ster en de gedachten van de jongen verlieten op hetzelfde ogenblik de uitwasemingen van de aarde voor de lichtgevende meteoor daarboven. De sterren vande hemel flonkerden, het was net alsof er lange gouden draden neerhingen tot op onze aarde.
"Levanta el vuelo conmigo", pareció cantar y resonar una voz en el corazón del muchacho. El poderoso genio de las generaciones, más veloz que el ave, que la flecha, que todo lo terreno capaz de volar, lo llevó a los espacios, donde rayos, de estrella a estrella, unían entre sí los cuerpos celestes; nuestra Tierra giraba en el aire tenue, y aparecía una ciudad tras otra. En las esferas se oía: "¿Qué significa cerca y lejos, cuando te eleva el genio poderoso del espíritu?".

"Vlieg weg met mij zong het en klonk het tot in het hart van de jongen; en de goede engel van het mensengeslacht droeg hem vlugger dan een vogel, dan een pijl, dan alles wat op aarde vliegen kan, de oneindige ruimte in waar stralen van ster tot ster de wereldbollen aan elkaar bonden; onze aarde wentelde zich in de ijle lucht, de steden leken vlak bij elkaar te liggen. Door de sferen klonk het: "Wat is nabij, wat is ver, wanneer de machtige engel van de geest je opheft!"
Y el niño seguía en la ventana, mirando al exterior, y su hermanito leía en la cama, y su madre, los llamaba por sus nombres:

En weer stond de kleine aan het venster en keek naar buiten, het jongste broertjelag in zijn bed. Moeder noemde hen bij hun naam: "Anders en Hans Christiaan!"
- ¡Anders y Hans Christian!

Denemarken kent hen, de wereld kent de twee broers -
Dinamarca los conoce.

Örsted.
El mundo conoce a los dos hermanos Örsted.